Phạm Trường HàBệnh gút ăn được thịt gì để vẫn đủ đạm và đảm bảo được sự cân bằng dinh dưỡng? Đây là vấn đề được hầu hết người bệnh gout quan tâm và thắc mắc. Hiểu về hàm lượng dinh dưỡng trong từng loại thịt giúp người bệnh gout có chế độ dinh dưỡng đầy đủ mà an toàn.
Bệnh gút có ăn thịt được không?
Bệnh gút là một loại bệnh viêm khớp thường gặp hiện nay, còn được gọi là bệnh thống phong. Bệnh gút không thể chữa khỏi hoàn toàn, người bệnh chỉ có thể kiểm soát bệnh và ngăn ngừa các cơn gút cấp tính bùng phát.
Trong quá trình điều trị bệnh, dinh dưỡng là điều cần thiết nhưng cũng là nỗi lo lắng của người bệnh. Điều này dẫn đến một số thắc mắc như bệnh gút ăn được thịt gì hay bệnh gút kiêng ăn thịt gì để tránh tình trạng bệnh trở nặng hơn.
Gút là hậu quả của sự rối loạn chuyển hóa, làm tăng nồng độ acid máu và gây ra sự tích tụ tại khớp. Tại khớp, acid uric dư thừa biến đổi thành tinh thể muối urat, hình kim, gây ra cơn đau nhức tại các khớp, phổ biến nhất là khớp ngón chân cái và các khớp chi dưới như cổ chân…
Trước đây bệnh gút được biết đến với tên “Bệnh nhà giàu” là bởi vì acid uric được chuyển hóa từ một chất tên là purine. Chất purine này có mặt trong hầu hết mọi loại thức ăn và có nhiều nhất trong các loại thịt hoặc thực phẩm có lượng đạm cao. Việc ăn quá nhiều thực phẩm có hàm lượng purine cao là một nguyên nhân dẫn đến tăng cao acid uric và bệnh gút.
Thực phẩm được chia thành 3 dạng: ít purine, hàm lượng purine trung bình và giàu purine. Thịt đỏ được xếp vào nhóm thực phẩm giàu purine. Một số loại thịt như thịt bò có lượng purine có thể lên đến 1000mg purine/100 gram thực phẩm.
Trong khi, cơ thể người trưởng thành chỉ có thể nạp tối đa 400mg purine mỗi ngày. Đây là loại thịt mà người bệnh gút cần phải tránh khi bàn về vấn đề người bệnh gút ăn được thịt gì.
Tuy nhiên, không phải loại thịt nào cũng chứa nhiều nhân purine. Thịt trắng được xếp vào nhóm thực phẩm có hàm lượng purine trung bình, khoảng 50 – 150 mg purine/100 gram thực phẩm. Người bệnh gút hoàn toàn có thể ăn các loại thịt này nhưng cần có kiểm soát về tổng lượng thức ăn mỗi ngày.
Bệnh nhân gout nên ăn thịt thế nào để đảm bảo sức khỏe?
Người bệnh gút ăn được thịt gì để đảm bảo sức khỏe và không làm bệnh tiến triển. Người bệnh không nên ăn thịt đỏ, hải sản hay những động vật có vỏ vì hàm lượng purine khác cao, dễ vượt ngưỡng purine an toàn cho cơ thể. (1)
Ngoài ra, ăn thịt đỏ bao gồm: thịt bò, nội tạng động vật, tôm, thịt dê… cũng có thể là yếu tố kích thích khởi phát cơn gút cấp. Những loại thịt này rất giàu purine nên người bệnh gout cần hạn chế tối đa.
Mặt khác, lựa chọn thịt trắng dựa trên hàm lượng purine và dinh dưỡng sẽ giúp người bệnh gout xây dựng chế độ ăn uống an toàn, không ảnh hưởng nhiều đến acid uric máu. Thịt trắng như cá, thịt ức gà… là nguồn dinh dưỡng tốt, cung cấp đầy đủ 9 loại acid amin cần thiết cho cơ thể cùng với những chất vi lượng như vitamin và khoáng chất, giúp cho người bệnh có được sức khỏe tốt, không lo bị thiếu đạm.
Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên lưu ý vấn đề bệnh gút ăn thịt như thế nào. Một điều quan trọng mà người bệnh cần phải lưu ý cẩn thận đó là kiểm soát lượng thức ăn nạp vào mỗi bữa ăn và mỗi ngày.
Cơ thể người có thể nạp được tối đa 400 mg purine, nếu vượt quá con số này sẽ có nguy cơ bị tăng cao acid uric máu. Ví dụ, người bệnh ăn 30 gram thịt bò/ngày, tương đương 300 mg purine sẽ an toàn về sức khỏe và ít nguy cơ tiến triển bệnh gút nặng hơn so với người bệnh ăn 500g thịt gà, đương tương với 700 mg purine/ngày.
Có thể bạn quan tâm:
- Người bị gút nên kiêng ăn gì?
- Bệnh gút có ăn được đậu phụ không?
Bệnh gút ăn được thịt gì?
1. Thịt gà
Thịt gà đã lược bỏ da là thực phẩm tốt cho người bệnh gút. Trong thịt có nguồn dinh dưỡng cao, có lợi cho sức khỏe gồm: Các chất chống oxy hóa, các vitamin nhóm B, phốt pho, ít đường, muối… Lượng purine trong thịt gà là 154 mg purine/100 gram thực phẩm. Những bộ phận khác của thịt gà có lượng purine cụ thể là:
- Thịt đùi trên: 68.8 mg purine/100 gram
- Chân gà: 122.9 mg purine/100 gram
- Cánh gà: 137.5 mg purine/100 gram
- Ức gà: 141.2 mg purine/100 gram
Người bệnh gút nên ăn gà được nấu chín kỹ và đã loại bỏ da để giảm lượng purine có trong da gà. Bên cạnh đó, khi luộc hay hầm gà, một lượng nhỏ purine cũng sẽ tiết ra nước, vì thế, người bệnh cũng hạn chế dùng nước nấu gà để hạn chế nạp thêm purine vào trong cơ thể.
Xem thêm: Các lưu ý trong chế biến thịt gà cho người bị gút
2. Cá sông, cá nước ngọt
Các loại cá sông có chưa đến 100 mg purine/100gram cá. Không những vậy, cá lại là nguồn thực phẩm tốt, giàu chất dinh dưỡng cho người bệnh để bồi bổ. Cá chứa chất béo tốt, điển hình là omega 3 có những đặc tính kháng viêm, giúp làm thuyên giảm cơn đau khớp. Cùng với những lợi ích sức khỏe khác như: ngăn ngừa bệnh đông máu, cải thiện giấc ngủ và cải thiện huyết áp.
Cá cũng chứa vitamin nhóm B, glycine, acid glutamic,… cũng đem lại nhiều lợi ích cho người bệnh gout, giúp người bệnh không gặp vấn đề thiếu hụt chất dinh dưỡng.
Dù vậy, những loại cá như cá hồi, cá thu và cá biển… có lượng purine trong 100gram thực phẩm cao hơn hẳn so với cá sông. Có thể lên đến 800 mg purine/100 gram thực phẩm. Vì vậy, người bệnh gout cần hạn chế ăn những loại cá này.
3. Thịt lợn nạc
Thịt lợn nạc là loại thịt đỏ và nằm trong nhóm thực phẩm giàu purine. Tuy nhiên, ở một số vị trí, chúng sẽ không có quá nhiều purin và người bệnh gout có thể ăn thịt lợn bình thường. Lưu ý, người bệnh nên ăn thịt đã loại bỏ da và tránh ăn nội tạng (trong gan lợn chứa gần 300mg purine).
Những vị trí thịt lợn có lượng purine vừa phải, an toàn cho người bệnh gút là: (2)
- Thịt sườn: 75,8 mg purine/ 100 gram thịt
- Vai: 81 mg purine/ 100 gram thịt
- Cổ: 70,5 mg purine/ 100 gram thịt
- Dẻ sườn: 90,8 mg purine/ 100 gram thịt
- Thịt thăn vai: 95,1 mg purine/ 100 gram thịt
- Thăn ngoại lợn: 90,9 mg purine/ 100 gram thịt
4. Thịt ngan
Thịt ngan chứa 138 mg purine/ 100 gram thịt. Chỉ số này không quá thấp nhưng vẫn nằm trong ngưỡng cho phép. Người bệnh có thể ăn khoảng 80gram thịt ngan trong 1 ngày nhưng không ăn thêm bất cứ loại thịt nào khác để không bị dư thừa purin, nguy cơ phát cơn gout cấp.
5. Thịt vịt
Thịt vịt có lượng purine tương đối thấp, chỉ 67mg purine/100gram thịt, là một lựa chọn an toàn cho người bệnh gút bên cạnh thịt cá và thịt gà. Người bệnh có thể ăn luân phiên các loại thịt này để cơ thể được nạp đầy đủ chất dinh dưỡng đến từ đa dạng nguồn thực phẩm.
Kết hợp chế biến lành mạnh, không ăn da, nội tạng và ưu tiên phương pháp chế biến ít dầu mỡ như luộc, hấp… Thịt vịt sẽ là thức ăn tốt cho sức khỏe người bệnh gút, đảm bảo được nồng độ acid uric máu, sức khỏe tim mạch và chức năng hệ cơ của cơ thể.
Bệnh gút kiêng ăn thịt gì?
1. Thịt bò
Thịt bò là thực phẩm chứa nhân purine rất cao, 1000 mg purine/100 gram thực phẩm. Đây là một hàm lượng đáng cảnh cáo cho người bệnh gút, có thể làm tăng cao rủi ro xuất hiện các cơn đau gút dai dẳng, hoặc làm bệnh gout nặng hơn do nồng độ acid uric tăng cao. (3)
Ngoài ra, người bệnh cũng cần phải hạn chế những loại thịt đỏ khác vì những lưu ý bệnh gút tương tự như thịt bò bao gồm: thịt dê, thịt trâu, thịt thỏ…
2. Nội tạng động vật
Nội tạng động vật chứa các nguồn dinh dưỡng như: đạm, vitamin B2, vitamin B6, vitamin B12 folate, CoQ10 cùng với các khoáng chất gồm: sắt, kẽm, selen.. Tuy nhiên, nội tạng động vật cũng là một nhóm thực phẩm giàu purine phổ biến mà các bác sĩ đều khuyên người bệnh gout nên hạn chế hết mức.
Nhân purine có trong nội tạng động vật có thể khiến khớp viêm sưng và đau hơn, diễn ra trong thời gian dài hơn khiến người bệnh khó chịu và gặp những trở ngại trong vận động.
3. Hải sản
Hải sản cùng với các loại cá biển như cá trích, cá hồi, cá thu, cá ngừ… chứa lượng dinh dưỡng cao, bao gồm nhân purine cao. Các loại hải sản, động vật đánh bắt từ biển có lượng purine dao động từ 150 – 1,000 mg purine/100 gram thực phẩm. (4)
Người bệnh có thể sẽ không cần phải bỏ luôn những loại thực phẩm này, nhưng phải kiểm soát thật chặt chẽ lượng thức ăn trong 1 ngày để lượng purine nạp vào cơ thể không bị quá mức.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể cân nhắc và so sánh giữa hàm lượng dinh dưỡng giữa cá tôm nuôi ở sông và cá tôm ở biển. Trong trường hợp lợi ích dinh dưỡng là như nhau, hãy ưu tiên chọn cá tôm được nuôi bắt tại sông để bảo vệ sức khỏe.
4. Thịt chế biến sẵn
Thịt chế biến sẵn là một loại thực phẩm nằm trong danh sách các loại thịt người bị gút nên kiêng ăn. Cho dù là thịt đỏ đóng hộp, gà đóng hộp hay cá đóng hộp, nem chua, thịt xông khói xúc xích… thì ảnh hưởng sức khỏe của các loại thịt chế biến sẵn này cũng giống như thịt chưa chế biến.
Không chỉ chứa hàm lượng purine, thức ăn chế biến sẵn luôn bao gồm các chất bảo quản, chất điều vị… và được chế biến đậm đặc gia vị. Đây là những “tối kỵ” trong dinh dưỡng cho người bệnh gút. Người bệnh gút nên ăn những loại thịt tươi, tự chế biến để đảm bảo được lượng dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
Bệnh gút ăn được thịt gì và ăn như thế nào để không ảnh hưởng đến tình trạng viêm khớp? Vấn đề này cũng được đề cập khá nhiều vì ăn uống đúng đóng vai trò quan trọng giúp thúc đẩy và làm tối ưu quá trình điều trị, kiểm soát bệnh gout. Người bệnh ngoài việc hạn chế ăn các loại thịt đỏ, ưu tiên thịt trắng còn nên chú trọng vào lượng thức ăn nạp vào mỗi bữa, lượng purine phù hợp để phòng tránh dư thừa purine, giảm nguy cơ bệnh gút trở nặng.