Phạm Trường HàMạng máy tính và Internet là hai khái niệm tuy khá tương đồng nhưng có những đặc điểm và vai trò riêng biệt mà không phải ai cũng biết rõ. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về khái niệm cơ bản, điểm giống và khác nhau giữa hai loại mạng này, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn về ứng dụng trong thực tế.
Tiêu chí Mạng máy tính Internet Khái niệm Hệ thống kết nối các thiết bị trong một phạm vi cụ thể để chia sẻ dữ liệu và tài nguyên. Mạng toàn cầu kết nối hàng tỷ thiết bị và mạng máy tính trên thế giới. Phạm vi hoạt động Có thể nhỏ (LAN) hoặc lớn (WAN), tùy theo nhu cầu kết nối. Toàn cầu, không giới hạn phạm vi. Thành phần trong hệ thống mạng Các thiết bị như máy tính, máy in, Router trong một khu vực Các máy chủ, thiết bị kết nối qua các nhà cung cấp dịch vụ Internet. Chủ sở hữu Do cá nhân, tổ chức hoặc doanh nghiệp quản lý. Không có chủ sở hữu cụ thể, vận hành bởi các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP). Giao thức sử dụng TCP/IP hoặc các giao thức riêng (Ethernet, WiFi) tùy mục đích. Sử dụng giao thức TCP/IP làm chuẩn toàn cầu. Tốc độ truyền dữ liệu Khác nhau, tùy thuộc vào loại mạng (LAN, WAN, MAN). Tốc độ phụ thuộc vào dịch vụ Internet và cơ sở hạ tầng. Ứng dụng chính Chia sẻ tài nguyên (file, máy in, Internet) giữa các thiết bị trong mạng. Truy cập thông tin toàn cầu, giao tiếp, thương mại điện tử và giải trí trực tuyến. Tính bảo mật Cao hơn nếu sử dụng trong mạng nội bộ với quyền kiểm soát chặt chẽ. Bảo mật thấp hơn do là mạng công cộng, dễ bị tấn công. Yêu cầu về địa chỉ IP Cần địa chỉ IP nội bộ trong mạng LAN, WAN, MAN. Cần địa chỉ IP toàn cầu duy nhất để kết nối mạng. Chi phí thiết lập Tùy thuộc quy mô mạng, từ thấp (LAN) đến cao (WAN). Thấp hơn cho cá nhân (ISP cung cấp kết nối). Ví dụ Một mạng LAN trong văn phòng để chia sẻ file và máy in. Truy cập Google để tìm kiếm thông tin.
1. Mạng máy tính là gì?
Mạng máy tính là hệ thống kết nối hai hoặc nhiều thiết bị như máy tính, máy in, điện thoại,… để chia sẻ dữ liệu, tài nguyên (máy in, Internet, lưu trữ) và hỗ trợ giao tiếp giữa các thiết bị trong một phạm vi nhất định. Mạng máy tính là một khái niệm tổng quát, bao gồm ba loại mạng chính: LAN (Local Area Network), WAN (Wide Area Network) và MAN (Metropolitan Area Network). Mỗi loại mạng có phạm vi và mục đích sử dụng khác nhau.
Ví dụ: Mạng LAN trong một văn phòng, nơi các máy tính kết nối để sử dụng chung máy in và truyền dữ liệu.
Mạng máy tính là thuật ngữ tổng quát cho 3 loại mạng chính: MAN, LAN, WAN
2. Internet là gì?
Internet là mạng toàn cầu, kết nối tất cả các mạng máy tính (LAN, WAN và MAN) trên khắp thế giới, cho phép truyền tải dữ liệu, truy cập thông tin và cung cấp dịch vụ như email, mạng xã hội, video trực tuyến và nhiều ứng dụng khác. Internet không chỉ là công cụ giao tiếp xuyên biên giới mà còn là nền tảng để thực hiện các hoạt động như mua sắm trực tuyến, học tập, làm việc từ xa và giải trí.
Ví dụ: Để truy cập Google từ máy tính và tìm kiếm thông tin, bạn cần có kết nối Internet. Bạn có thể đăng ký một gói cước Internet từ nhà cung cấp dịch vụ, chẳng hạn như gói cước Internet GIGA của FPT với tốc độ download/upload lên đến 150Mbps, cho phép bạn duyệt web, xem phim 4K, chơi game và tham gia các cuộc gọi video trực tuyến mượt mà.
Để truy cập Internet, bạn cần sử dụng gói cước từ nhà cung cấp dịch vụ mạng viễn thông
3. Mối liên hệ giữa mạng máy tính và Internet
Mạng máy tính và Internet có mối quan hệ mật thiết và hỗ trợ lẫn nhau trong việc cung cấp các dịch vụ truyền tải dữ liệu và chia sẻ tài nguyên:
– Internet là tập hợp của nhiều mạng máy tính: Các mạng LAN, WAN, MAN trên toàn thế giới kết nối lại với nhau tạo thành một mạng lưới toàn cầu – Internet.
– Truy cập Internet thông qua mạng máy tính: Một máy tính trong mạng LAN có thể kết nối Internet nếu có Router và Modem.
– Chức năng hỗ trợ lẫn nhau: Internet giúp các mạng máy tính nội bộ truy cập thông tin toàn cầu, trong khi mạng máy tính hỗ trợ chia sẻ tài nguyên tại chỗ.
Kết hợp giữa mạng máy tính và Internet, các doanh nghiệp và cá nhân có thể tận dụng tối đa tiềm năng công nghệ trong việc kết nối và chia sẻ tài nguyên toàn cầu
4. 3 điểm giống nhau giữa mạng máy tính và Internet
Mạng máy tính và Internet sở hữu 3 điểm chung sau:
– Cấu trúc: Đều là mạng được thiết lập từ các thiết bị kết nối với nhau thông qua dây cáp, sóng không dây hoặc các phương tiện truyền dẫn khác.
– Chia sẻ dữ liệu: Mục tiêu chính của cả mạng máy tính và Internet là hỗ trợ việc trao đổi và truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị.
– Giao thức truyền thông: Cả hai đều sử dụng giao thức mạng như TCP/IP để giao tiếp giữa các thiết bị.
Mạng máy tính và Internet đều nhằm hỗ trợ việc trao đổi và truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị
5. 6 sự khác nhau giữa mạng máy tính và mạng Internet
Mặc dù có những điểm tương đồng, mạng máy tính và Internet có các sự khác biệt rõ rệt về phạm vi hoạt động, thành phần, tốc độ, tính bảo mật, địa chỉ IP và chi phí.
5.1. Về quy mô/phạm vi kết nối
Mạng máy tính giới hạn phạm vi kết nối trong một khu vực địa lý nhất định, chẳng hạn như trong một văn phòng, trường học, nhà riêng hoặc công ty. Ngược lại, Internet có phạm vi hoạt động toàn cầu, cho phép kết nối và truy cập dữ liệu từ bất kỳ đâu, từ quốc gia này sang quốc gia khác.
Khả năng mở rộng của Internet vượt xa mạng máy tính, đáp ứng nhu cầu của hàng triệu doanh nghiệp và hàng tỷ người dùng trên toàn cầu
5.2. Về thành phần trong hệ thống mạng
Hệ thống mạng máy tính thường bao gồm các thiết bị cơ bản như máy tính cá nhân, máy in, thiết bị lưu trữ, bộ chuyển mạch (Switch), bộ định tuyến (Router) và dây cáp kết nối. Tất cả những thành phần này hoạt động theo một cấu trúc cố định và được quản lý bởi tổ chức sở hữu mạng.
Trong khi đó, Internet bao gồm các thành phần phức tạp hơn như các trung tâm dữ liệu, máy chủ, cáp quang biển, vệ tinh và mạng nội địa từ các nhà cung cấp dịch vụ mạng (ISP). Internet không chỉ kết nối các thiết bị đầu cuối mà còn yêu cầu hạ tầng toàn cầu để đảm bảo truyền tải dữ liệu một cách liên tục và ổn định.
Thành phần trong mạng máy tính hoạt động theo một cấu trúc cố định và được quản lý bởi tổ chức sở hữu mạng
5.3. Về tốc độ truyền dữ liệu
Mạng máy tính, đặc biệt là mạng LAN, có tốc độ truyền tải dữ liệu cao do kết nối cục bộ và không phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài. Nhờ đó, người dùng có thể dễ dàng chia sẻ tệp tin lớn hoặc sử dụng các tài nguyên như máy in và máy chủ nội bộ một cách nhanh chóng và ổn định.
Tốc độ truyền dữ liệu trên Internet phụ thuộc vào gói cước mà người dùng đăng ký với nhà cung cấp dịch vụ. Các yếu tố như băng thông, khoảng cách vật lý và số lượng người dùng cùng truy cập có thể ảnh hưởng đến hiệu suất truyền tải.
Tốc độ truy cập Internet phụ thuộc vào gói cước và nhà cung cấp dịch vụ, do đó có thể chậm hơn so với mạng nội bộ
5.4. Về tính bảo mật
Mạng máy tính được quản lý tập trung bởi một tổ chức hoặc cá nhân, giúp kiểm soát quyền truy cập và bảo vệ dữ liệu hiệu quả. Ngược lại, Internet có tính mở và toàn cầu, bất kỳ ai cũng có thể truy cập nếu có kết nối mạng. Dữ liệu truyền tải trên Internet dễ bị tấn công bởi các hacker, phần mềm độc hại hoặc bị đánh cắp nếu không được mã hóa.
Mạng máy tính được quản lý bởi một tổ chức hoặc doanh nghiệp và chỉ cho phép người dùng có quyền truy cập hợp lệ sử dụng
5.5. Yêu cầu về địa chỉ IP
Mạng máy tính 100% sử dụng các địa chỉ IP nội bộ (IP Private) để định danh các thiết bị trong cùng một hệ thống. Những địa chỉ này không thể truy cập từ bên ngoài và thường được định cấu hình tự động qua DHCP hoặc thủ công bởi quản trị viên mạng.
Ngược lại, Internet yêu cầu các thiết bị có địa chỉ IP công khai (IP Public) để kết nối với mạng toàn cầu. Địa chỉ IP công khai được cấp phát bởi các nhà cung cấp dịch vụ và thường phải trả phí, giúp xác định thiết bị trong môi trường mạng toàn cầu và đảm bảo việc giao tiếp giữa các thiết bị trên Internet.
Để truy cập Internet, các thiết bị cần sử dụng địa chỉ IP công khai do nhà cung cấp dịch vụ mạng cấp phát
5.6. Về chi phí lắp đặt & sửa chữa
Chi phí để xây dựng một mạng máy tính nội bộ thường thấp hơn so với Internet vì phạm vi nhỏ và yêu cầu ít thiết bị hơn. Người dùng chỉ cần đầu tư vào các thiết bị cơ bản như Router, switch và dây cáp. Bảo trì mạng máy tính cũng dễ dàng và ít tốn kém hơn vì hầu hết các vấn đề có thể được giải quyết tại chỗ.
Ngược lại, các nhà cung cấp dịch vụ Internet phải đầu tư vào hạ tầng lớn hơn như cáp quang, trung tâm dữ liệu và hệ thống bảo mật, dẫn đến chi phí cao hơn. Người dùng cá nhân hoặc tổ chức khi đăng ký Internet cũng cần chi trả các khoản phí hàng tháng cho nhà cung cấp dịch vụ.
Chi phí thiết lập và bảo trì mạng máy tính thường thấp hơn do quy mô nhỏ và phạm vi kết nối hạn chế
6. Nên sử dụng mạng máy tính hay Internet?
Nếu bạn cần bảo mật nội bộ, chia sẻ tài nguyên trong tổ chức hoặc không cần tra cứu thông tin, mạng máy tính sẽ là lựa chọn phù hợp. Ngược lại, nếu bạn cần kết nối với thế giới bên ngoài, làm việc trực tuyến hoặc tìm kiếm thông tin, Internet là giải pháp tối ưu.
Trong nhiều trường hợp, việc kết hợp cả hai loại mạng sẽ mang lại hiệu quả cao nhất, vừa đảm bảo tính bảo mật nội bộ vừa khai thác các lợi ích từ Internet. Dưới đây là bảng tổng quan nhu cầu sử dụng thích hợp với từng loại mạng:
Nhu cầu Mạng máy tính Internet Chia sẻ tài nguyên nội bộ ✔ Không cần Truy cập thông tin toàn cầu Không cần ✔ Tăng cường bảo mật dữ liệu ✔ Phụ thuộc vào cấu hình bảo mật Làm việc hoặc học tập trực tuyến Không phù hợp ✔ Giao tiếp với đối tác, khách hàng Không phù hợp ✔
Mạng máy tính và Internet đóng vai trò thiết yếu trong việc kết nối, chia sẻ dữ liệu và nâng cao hiệu quả làm việc giữa các cá nhân, doanh nghiệp. Hiểu rõ sự khác biệt, điểm giống nhau cũng như mối liên hệ giữa chúng sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn về loại mạng phù hợp với nhu cầu sử dụng.
Nếu bạn còn thắc mắc hoặc cần tư vấn chi tiết về các giải pháp mạng và Internet, hãy liên hệ ngay với FPT Telecom – đơn vị cung cấp dịch vụ uy tín, chất lượng hàng đầu tại Việt Nam. Với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và các gói cước tối ưu, FPT Telecom cam kết mang đến cho bạn hệ thống mạng an toàn, ổn định và hiệu quả. Liên hệ ngay qua hotline 1900 6600 hoặc truy cập fpt.vn để tìm hiểu thêm thông tin chi tiết.
